W przypadku, gdy nabycie składnika majątku (np. nieruchomości) nastąpiło na podstawie:
umowy darowizny sporządzonej w formie aktu notarialnego, lub
aktu notarialnego dokumentującego nieodpłatne zniesienie współwłasności,
nie jest wymagane przedstawienie zaświadczenia z urzędu skarbowego o uregulowaniu podatku od spadków i darowizn przy dalszych czynnościach rozporządzających tym majątkiem (np. przy sprzedaży, darowiźnie, zamianie, zniesieniu współwłasności odpłatnym).
Przykład praktyczny
Jeżeli nieruchomość została wcześniej nabyta na podstawie umowy darowizny zawartej przed notariuszem, a obecnie planowana jest jej sprzedaż, nie jest już konieczne uzyskiwanie z urzędu skarbowego zaświadczenia potwierdzającego, że podatek został zapłacony, przedawniony lub że wystąpiło zwolnienie z jego zapłaty.
Zakres zmian – kiedy zaświadczenie NIE jest wymagane?
| Podstawa wcześniejszego nabycia | Forma aktu notarialnego | Zaświadczenie z US wymagane przy dalszej czynności? |
|---|---|---|
| Darowizna | Tak | Nie |
| Nieodpłatne zniesienie współwłasności | Tak | Nie |
| Dziedziczenie (postanowienie sądu lub APP) | Nie | Tak |
| Zniesienie współwłasności orzeczone przez sąd | Nie | Tak |
Kiedy obowiązek pozostaje bez zmian?
Obowiązek przedłożenia zaświadczenia z urzędu skarbowego nadal występuje, gdy nabycie majątku nastąpiło:
w drodze dziedziczenia (zarówno na podstawie postanowienia sądu, jak i aktu poświadczenia dziedziczenia),
na podstawie orzeczenia sądu w sprawie o zniesienie współwłasności (jeśli nie miało ono formy aktu notarialnego),
w innych przypadkach nieodpłatnego nabycia niewynikających z aktu notarialnego.
Znaczenie w praktyce
Wprowadzone zmiany upraszczają wiele transakcji, w szczególności w obrocie nieruchomościami i udziałami, gdy ich pierwotne nabycie miało miejsce na podstawie aktu notarialnego. Dzięki nowym przepisom wyeliminowano konieczność oczekiwania na wydanie zaświadczenia przez urząd skarbowy, co pozwala przyspieszyć proces finalizacji czynności notarialnej i ograniczyć liczbę formalności po stronie nabywcy.
W przypadku wątpliwości dotyczących konkretnej sytuacji – warto skonsultować się z notariuszem, który oceni, czy dane nabycie kwalifikuje się do zastosowania nowego zwolnienia z obowiązku przedstawienia zaświadczenia. W razie potrzeby możliwe jest również przygotowanie czynności w oparciu o inne formy zabezpieczenia interesów stron.